Εδώ και μερικά χρόνια παραδίδω ιδιαίτερα μαθήματα σε παιδιά Λυκείου κατά βάση. Ξεκίνησα όντας φοιτήτρια όπως οι περισσότεροι αλλά η αιτία δεν ήταν το χαρτζιλίκι. Αυτό ήταν bonus. Αιτία ήταν η δοκιμασία, το στοίχημα αν θα μπορέσω να μεταδώσω αυτά που ξέρω και αν θα πετύχει αυτή η σχέση με τα παιδιά. Είχα εξαιρετική δασκάλα και δυσπιστώ στο αν θα καταφέρω να της μοιάσω κάποτε. Απ’ την άλλη ξέρω πώς είναι η καλή δασκάλα άρα μπορεί να έχω πιθανότητες να τη προσεγγίσω.
Φέτος προσλήφθηκα από ένα φροντιστήριο το οποίο ακολουθεί κατά γράμμα όλες τις προβλεπόμενες διαδικασίες με αποτέλεσμα να μου ζητηθεί άδεια διδασκαλίας. Για την άδεια διδασκαλίας εκτός από τα απαιτούμενα προσόντα, χρειάζεται και πιστοποιητικό υγείας από πρωτοβάθμια υγειονομική επιτροπή. Προκειμένου να αποκτήσει κανείς αυτό το πιστοποιητικό μεταξύ άλλων χρειάζεται και γνωμάτευση από ψυχίατρο δημόσιου νοσοκομείου. Προσπαθούσα να φανταστώ πώς θα με εξέταζε ο ψυχίατρος προκειμένου να διαγνώσει αν είμαι ικανή να διδάσκω και αν είμαι ακίνδυνη για τα παιδιά. Υποψιαζόμουν, φυσικά, ότι θα είναι μια διαδικασία σαν τις υπόλοιπες εδώ στην Ελλάδα, «για τα μάτια του κόσμου». Οι απορίες μου λύθηκαν και οι υποψίες μου επιβεβαιώθηκαν. Η «εξέταση» διήρκεσε 5 λεπτά και περιλάμβανε τις εξής ερωτήσεις:
Έχετε ξαναδιδάξει; (Έπρεπε; Αφού τώρα βγάζω άδεια για να διδάξω.)
Τι μαθήματα διδάσκετε; (Αμερικάνικης ιστορίας)
Πόσα χρόνια διδάσκετε; (Δεν είπαμε; Κανένα κανονικά.)
Παίρνετε φάρμακα; (3-4 depon την ημέρα γιατί έχω την ίωση που κυκλοφορεί)
Έχετε κάποια ασθένεια;(Εκτός από αυτή την ίωση και τη σχιζοφρένεια δεν θυμάμαι κάτι άλλο)
Κάνετε χρήση ουσιών;(Αν έκανα λες να στο έλεγα;)
Η διάγνωση ήταν “χωρίς ψυχοπαθήσεις στον παρόντα χρόνο”.
Στον παρόντα χρόνο.
Το πόσο γέλασα με αυτό δεν λέγεται. Πόση διάρκεια έχει ο “παρόν” χρόνος; Δηλαδή αν μετά από 1-2 χρόνια ξυλοκοπήσω έναν μαθητή ο ψυχίατρος που ενέκρινε την άδεια διδασκαλίας μου δε θα έχει μερίδιο ευθύνης; Κι αν ακόμα υποθέσουμε ότι κατάφερε να διαγνώσει ότι δεν είμαι επικίνδυνη στον παρόντα χρόνο, όσος είναι αυτός, δεν προβλέπεται επανάληψη ψυχιατρικής εξέτασης. Αυτή η άδεια ισχύει εφ’ όρου ζωής.
Χωρίς ψυχοπαθήσεις.
Με αυτό μάλλον αποκλείει την πιθανότητα να θέσω σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα των παιδιών. Την ψυχική όμως; Χωρίς ψυχοπαθήσεις είναι ο δάσκαλος που κάνει ένα στείρο μάθημα, γεμάτο τύπους, μεθοδολογίες και αποστήθιση ή αυτός που ξυπνά τη φαντασία, το χιούμορ, την αγάπη για τη γνώση και ταυτόχρονα μπορεί να αναδείξει κάποια κλίση του μαθητή η οποία πιθανότατα να τον οδηγήσει σε ένα όχι και τόσο επικερδές ή κοινωνικά καταξιωμένο επάγγελμα; Δεν είναι ψυχοπάθεια η επιφανειακή προσέγγιση των πάντων για 12 ολόκληρα χρόνια;
Μιλούσα πρόσφατα με έναν γνωστό μου καθηγητή διορισμένο. Αυτός διδάσκει πιο “αφηρημένα” μαθήματα, με αποτέλεσμα να έχει περισσότερο χώρο να κινηθεί, περισσότερο ανθρώπινα θέματα να καταπιαστεί. Αφού συζητήσαμε για ώρα το πόσο διαφορετικό είναι να κάνεις μάθημα σε ένα φροντιστήριο από ότι σε μια αίθουσα σχολείου με 20-25 μαθητές, πόσους μαθητές μπορείς να επηρεάσεις και σε τι βαθμό, πόσο κριτικός πρέπει να είσαι απέναντι στον εαυτό σου, πόση ευθύνη έχεις και άλλα πολλά, τον ρώτησα: «Τελικά ποιο είναι αυτό που προέχει;» Η απάντησή του ήταν εξαιρετική:
«Πρέπει να σπρώχνεις το παιδί προς τα μπρος, αλλά πρόσεχε μην το σπρώξεις και έξω από το παράθυρο».
Θυμήθηκα τον Κύκλο των χαμένων ποιητών, με το “Captain, my Captain” και την αυτοκτονία του νέου. Ποιος τον έσπρωξε έξω από το παράθυρο; Ο δάσκαλος ή ο πατέρας του; Πολλοί μπορεί να βιαστούν να απαντήσουν ότι φταίει ο πατέρας. Οι περισσότεροι, μεταξύ των οποίων και γονείς, θα υποστηρίξουν σθεναρά τον καθηγητή. Στην ταινία. Όλοι, σχεδόν, θέλουμε τέτοιους δασκάλους, στις ταινίες. Πόσοι είμαστε άξιοι να έχουμε τέτοιους στην πραγματικότητα; Πόσοι γονείς θα εμπιστεύονταν σήμερα τα παιδιά τους στον John Keating (Robin Williams);
Μέχρι να εκπαιδευτούν οι γονείς να συνάδουν με τέτοιους καθηγητές εμένα θα μου επιτρέψετε να με απασχολεί η προκαθορισμένη ύλη, τα sos, οι βάσεις και τα μόρια. Γιατί δεν έφταιγε μόνο ο πατέρας ή μόνο ο καθηγητής. Έφταιγε και ο συνδυασμός.
